Financiële analyse van de begroting:

Gaat Meerssen financieel “de bietenbrug op”?

Op 4 en 7 november vond in de gemeenteraad de behandeling plaats van de begroting 2025 en de meerjarenraming 2026 t/m 2028.  Aan het eind van deze vergadering werd besloten wat er gaat gebeuren voor onze inwoners in de nabije toekomst. En wat gaat het allemaal kosten? Is het haalbaar?

 

Wat is het oordeel? Op het eerste gezicht lijkt er niets aan de hand. Het jaar 2025 ziet er zelfs rooskleurig uit: een begroot overschot van 1,9 miljoen euro. En ook de meerjarenbegroting laat kleine overschotten zien. Dus is de conclusie van het college: niets aan de hand! Aan het werk.

Was het maar waar!

Voor het jaar 2025 klopt de redenering van het College. Meer dan dat zelfs.

Uit het cijfermateriaal komt naar voren, dat het College voor het jaar 2025 zwemt in het geld. Als een Dagobert Duck in zijn geldkluis. Dat blijkt uit de volgende feiten:

• Een zeer groot geld overschot van 15 mln., dat belegd is in schatkistpapier bij het Rijk. Dat is wettelijk verplicht indien een gemeente geld overhoudt bij een bepaalde norm.
• Een Algemene Reserve van 20,9 mln. Dat is geen cash geld, maar een leningscapaciteit, die als erg groot mag worden beschouwd voor een kleine gemeente als Meerssen.
• Een zeer hoge ratio weerstandsvermogen van 10,19, terwijl een ratio van >2 al als uitstekend wordt beschouwd.
• Een zeer hoge OZB-belastingdruk van 136,5 %, terwijl 100% de norm is. Er komt dus veel geld binnen. Niet voor niets is Meerssen de duurste gemeente van Limburg en staat ze in de top-10 van duurste in Nederland.
• Een lening aan de gemeente Groningen van 2,5 mln., die per 1 januari 2025 wordt afgelost en onze gemeente direct op haar rekening kan bijschrijven.

 

Hoe komt dit toch?

Daar is maar een verklaring voor: de gemeente heeft onvoldoende personeel in dienst om de taken (aanbestedingen, beleidsstukken opstellen, etc.) uit te voeren. Het aantrekken van nieuw personeel verloopt erg moeilijk. In Zuid-Limburg hebben we 16 gemeenten, die allen in dezelfde vijver vissen om personeel aan te trekken. Ieder jaar wordt er daarom weer ZZP-ers als personeel ingehuurd (extra duur) om het werk gedaan te krijgen.

BRUG-M heeft gevraagd wat er is ingehuurd aan personeel en hoe het verloop is onder het personeel. Immers, als je beleid formuleert, dan wil je ook weten of het ook kan worden uitgevoerd. Tot op heden geen reactie van het College.

Maar: al deze positieve elementen hebben betrekking op de jaarschijf 2025. De meerjarenbegroting gaat echter over 4 jaarschijven en dus zou het bovenstaande de inwoners die zich in de begroting verdiepen op een verkeerd been kunnen zetten.

 

Bij een door BRUG-M uitgevoerde analyse van de jaren 2026 t/m 2028 slaat de schrik om het hart. Kijk maar eens naar de cijfers:

1. De structurele exploitatieruimte was in 2023 nog 6%. In 2024 nog 3,1 % om ineen te storten naar 0,6% in 2028. Dit cijfer geeft aan of er nog ruimte is voor nieuw beleid. Niet dus.
2. Uit de begroting blijkt dat er in de periode 2025 t/m 2028 ongeveer 43 mln. meer wordt uit gegeven, dan er binnenkomt. Dat geld is er niet en moet worden geleend. Dus ook de schuldpositie zal sterk groeien;
3. En inderdaad: de netto schuldquote gaat van 8,5% in 2024 naar de ongelooflijk hoge stand van 74,6% in 2028;
4. Gevolg is, dat de rentelasten oplopen van 32.000 euro naar 1,9 mln. (!) in 2028. En dat nog vele jaren daarna.
5. De Algemene Reserve daalt uiteraard: met 4,5 mln. oftewel met 20%. Ook de solvabiliteit verslechtert uiteraard. Van 34,8% in 2023 naar 29,4%.

 

Als het hier een bedrijf zou betreffen zouden de aandeelhouders allang vertrokken zijn.

In zijn betoog tijdens de begrotingsvergadering heeft raadslid Jacques Arntz gevraagd naar een reactie van de wethouder. Die kwam er niet, anders dan dat hij van mening was dat de begroting structureel in evenwicht was en voldeed aan wet en regelgeving. Een poging om hem dieper te laten graven in de begroting lukte dus niet.

Ook dezelfde vraag aan de coalitie van Lokaal-DNA, CDA, Groen-Links/PvdA en de fractie Pohle liep op niets uit. Geen reactie. Ronduit beschamend! Is men dan ziende blind?

Niets voor niets geldt dat als het dak gaat lekken, dat dit dan gerepareerd moet worden als de zon schijnt. Kijk eens kritisch naar je investeringen. Waarom een nieuwe raadszaal van (minstens) 500.000 euro? Waarom een zeer dure en overbodige reconstructie van de kruising op de Houthemerweg van 1,4 mln.? Nergens voor nodig. Focus op de echt belangrijke zaken, zoals de aanpak van de wateroverlast. Daar hebben onze inwoners wat aan!

Dus ja: Bij ongewijzigd beleid gaat de gemeente Meerssen binnen 4 jaar “de bietenbrug op” en moet rekening worden gehouden met zware bezuinigingen en/of lastenverzwaring voor onze inwoners. En dan is het 2026 met nieuwe verkiezingen. Na ons de zondvloed?

Dit alles reden voor BRUG-M & partners om tegen deze begroting te stemmen.

Het wordt al spannend de komende maand. Dan presenteert het College haar nieuwe accommodatiebeleid. Terwijl er nauwelijks geld is voor nieuw beleid. We houden u op de hoogte.